1.2: Son lea dievdu
Mun lean nisu ja don leat dievdu
Lean nisu
Lean 34 jahkásaš jurista.
Lean sápmelaš.
Human sáme-, dáro- ja eŋgelasgiela ja veahá suomagiela nai.
Orun Romssas.
Lean náitalan.
Don leat dievdu.
Don leat 28 jahkásaš ekonoma.
Humat dáro-, eŋgelas- ja duiskagiela.
Leat oahppame sámegiela.
Orut Sáččás.
Son lea dievdu.
Son lea ealáhagas.
Son lea sápmelaš.
Son hupmá sáme- ja dárogiela.
Son orru Sálliris.
Sus lea ovttasorru.
Loga jitnosit, ja jorgal (Les høyt, og oversett).
Verbet ‘leat’
Samiske verb bøyes både i person og tall. Dette betyr at verb får ulike endelser utifra hvem/hva som utfører handlingen, hvem/hva noen er og utifra hvor mange de er. Vi skal her se på bøyningen av verbet leat (å være) sammen med pronomenet i grunnform (nominativ). Det er lurt også å lytte og trene muntlig på bøyninger.
Lytt og gjenta: leat – jietnafiila
- mun lean jeg er Mun lean ilus. (glad)
- don leat du er Don leat čeahppi. (flink)
- son lea han/hun er Son lea čáppat. (pen)
- dat lea den er
- moai letne vi to er Moai letne viššalat. (flittige)
- doai leahppi dere to er Doai leahppi láikkit. (late)
- soai leaba de to er Soai leaba váiban. (trøtte)
- mii leat vi er Mii leat ruovttus. (hjemme)
- dii lehpet dere er Dii lehpet barggus. (på jobb)
- sii leat de er Sii leat luomus. (på ferie)
Vi skiller ikke på kjønn på samisk i pronomener – son kan bety både han og hun.
Verbenes bøyes i person og tall, og når det er utvetydig hvem som er subjekt, er det ikke nødvendig å ta med pronomenet hvis man ikke vil understreke det. F.eks. i setningen Boađán ihttin går det klart fram hvem som kommer, uten at pronomenet er med.
