3. Orrunbáiki
Mun lean Jovsset. Mun orun Báttargáttis.
Dat lea Návuona suohkanis. Návuotna lea Romssa ja Finnmárkku fylkkas.
Mun orun áhku viesus. Áhkku orru boarrásiidsiiddas.
Mu váhnemat orruba Buvrovuonas. Sudnos lea doppe viessu.
Maŋŋel barggu mun láven fiervvás fitnat. Muhtumin finan oaggume Báttarjogas.
Mun lean Sárá. Mun orun Soahtefielmmás.
Dat lea Guovdageainnu suohkanis. Guovdageaidnu lea Romssa ja Finnmárkku fylkkas.
Mus lea viessu Soahtefielmmás.
Dáppe leat ollu jeakkit. Mun láven čakčat čoaggit luopmániid jeakkis.
Dáppe leat ollu čuoikkat geasset.
Gos don orut? Hvor bor du?
Hva heter hjemstedet ditt på samisk? Sjekk her.
Loga Giellasuonat s. 15, fiskes rámma.
Om steder
Når man forteller hvor man bor, så bruker man et kasus som heter lokativ. Endelsen er -s. Når man legger til den endelsen, så skjer det en veksling i konsonantene midt i ordet:
- Guovdageaidnu: Orun Guovdageainnus.
- Deatnu: Orun Deanus.
- Gáivuotna: Orun Gáivuonas.
- Báttargáddi: Orun Báttargáttis.
- Kárášjohka: Orun Kárášjogas.
Når man benevner kommuner og fylker på samisk, så bøyes kommune- og fylkesnavnet i genitiv.
- Guovdageaidnu: Guovdageainnu suohkan.
- Deatnu: Deanu gielda.
- Gáivuotna: Gáivuona suohkan
- Romsa ja Finnmárku: Romssa ja Finnmárkku fylka
- Nordlánda: Norlándda fylka
Hvilke kommuner har ‘gielda’ og hvilke har ‘suohkan’ av de samiske kommunene? Finn ut her.
Her og der
I teksten brukes ordene ‘dáppe’ og ‘doppe’. ‘Dáppe’ betyr ‘her’. ‘Doppe’ betyr ‘der’, og man bruker det om et sted man ikke kan peke mot. Stedet er ikke synlig i samtalesituasjonen.
På norsk bruker man et foreløpig subjekt: Der er det en kirke/På den plassen er det en kirke. På samisk kombinerer man ‘dáppe’ og ‘doppe’ med leat-verbet: Doppe lea girku.
- Doppe orrot ollu olbmot. (Der bor det mange mennesker).
- Dáppe lea dušše okta skuvla. (Her er det bare en skole).
- Mun liikon orrut doppe. (Jeg liker å bo der).
- Dáppe lea allaskuvla. (Her er det en høgskole).
Muital iežat ruovttubáikki birra. /Fortell om din egen hjemplass.
Mii doppe gávdno, leago gilli vai gávpot vai meahcci? / Hva finnes det der, er det en bygd, en by eller villmark?
Dás gávnnat árvalusaid / Her finner du forslag.